Wytwornice dymu od podstaw, czyli jak się do tego zabrać? Jaka wytwornica dymu będzie najlepsza?
Wytwornice dymu, cała tajemnica w jednym artykule:)
Wytwornica dymu Eurolite NSF-250 LED DMX
Wytwornice dymu – do czego służą i kto ich używa?
Jak sama nazwa wskazuje są to urządzenia do wytwarzania dymu. Ostatnio dostajemy wiele zapytań od osób które zastanawiają się nad zakupem wytwornicy dymu jednak nie za bardzo wiedzą jak się do tego zabrać. Najczęściej pytania dotyczą obsługi, samego zastosowania, kosztów, bezpieczeństwa oraz doboru płynów do dymu. W tym artykule odpowiem na te oraz wiele innych pytań, oraz postaram się rozwiać wątpliwości odnośnie doboru wytwornicy i jej zakupu.
Wytwornice dymu podczas eventu, czy to na scenie, czy na parkiecie, służą głównie do wydobycia dodatkowego efektu światła lub stworzenia odpowiedniego klimatu. Bez wytwornicy dymu nie było by widać smug światła z efektów dyskotekowych, wiązek i płaszczyzn lasera czy promieni odbijanych od kuli lustrzanej. Bez dymu były by to tylko wzorki wyświetlane na parkiecie.
Tego typu wytwornice dymu często używane są także przez straż pożarną przy ćwiczeniach oraz przez firmy budowlane do sprawdzania szczelności instalacji. W tym artykule będę jednak kładł największy nacisk na zastosowanie na scenie.
Do efektów na scenie poza zwykłymi wytwornicami dymu wykorzystywane są również wytwornice mgły i wytwornice ciężkiego dymu (czyli unoszącego się kilkanaście centymetrów nad ziemią). O tych wytwornicach będą poświęcone kolejne moje artykuły. Jeśli macie w międzyczasie pytania dotyczące takich urządzeń zapraszam do kontaktu lub zapiszcie się na darmową prenumeratę email naszego bloga. Zachęcam też polubienia nas na Facebook’u, jeśli jeszcze tego nie zrobiliście.
Producenci wytwornic dymu – co jest na rynku
Producentów wytwornic dymu można podzielić na trzy grupy w zależności od ceny, jakości i wymagań.
Wśród najdroższych i najmocniejszych wytwornic dymu znajdziemy takie marki jak np. Smoke Factory, Look Solutions, Hazebase. Są to urządzenia klasy premium a ich ceny zaczynają się od kilku tysięcy złotych. Tego typu wytwornice dymu znajdą zastosowanie przy dużych eventach np. koncertach lub w dużych obiektach kultury.
Jeżeli szukamy wytwornicy dymu w najlepszej jakości do ceny to na pewno mogę polecić Antari. Jest to firma specjalizująca się tylko w produkcji różnego rodzaju wytwornic. Antari jest niekwestionowanym liderem rynku i zarazem najczęściej stosowaną marką wytwornic na świecie. W ofercie firmy znajdziemy zarówno tanie wytwornice dymu o małej mocy, jak i wytwornice w klasie premium dla potrzeb nawet największych eventów.
W średniej klasie wytwornic dymu warto zwrócić uwagę także na Eurolite, Showtec, American DJ czy SDJ. Dobrą i w miarę wydajną wytwornice dymu o niskiej mocy (500-800W) można kupić już za ok. 200-400 złotych.
Na rynku są również popularne tanie wytwornice najczęściej o małych mocach, produkowane w Chinach. W tej grupie zalecam ostrożność ponieważ bardzo niska cena często niesie za sobą jakość. Zdarzają się także mocno zawyżone specyfikacje względem rzeczywistego produktu.
Ja zdecydowanie polecam wytwornice dymu Antari oraz w przypadku mniejszego budżetu urządzenia ze średniej półki. Najtańsze wytwornice dymu niewielkich mocy zdadzą egzamin w naprawdę małych lokalach oraz w przypadku gdy jesteśmy mobilni i nie mamy za dużo miejsca podczas transportu. Jednak w tej grupie jak już wspomniałem zalecam ostrożność przy wyborze.
Jak wybrać wytwornice dymu?
Wytwornice dymu dobieramy przede wszystkim do kubatury pomieszczenia, czyli jego objętości. Nim większa sala tym mocniejsza i bardziej wydajna wytwornica dymu. Oznacza to iż o ile do wypełnienia małej salki w pubie wystarczy nam urządzenie o mocy 800-1000 W, to jeśli chcemy otrzymać dobry efekt np. na sali gimnastycznej będziemy potrzebowali już znacznie wydajniejszej wytwornicy ok. 2000-3000 W, a czasem nawet dwóch;) Wśród małych wytwornic polecam (wystarczy kliknąć aby zobaczyć pełną specyfikacje, zdjęcia, ceny itp.):
2. Eurolite N-10
Jeśli potrzeba nam czegoś mocniejszego warto zwrócić uwagę na:
1. Antari Stage Fogger M-5 oraz Antari Stage Fogger M-10
2. Eurolite NSF-350 LED Hybrid Spray Fogger
3. Wytwornica dymu Showtec Dragon 2000 W
Warto też zastanowić się w jakim miejscu będziemy ustawiać wytwornicę i jaki efekt końcowy mamy do uzyskania. Jeżeli będziemy nieco zadymiać pomieszczenie aby uwidocznić wiązki światła, to w zupełności wystarczy nam wytwornica dymu ze zwykłym poziomym wydmuchem. Możemy też zastanowić się nad wytwornicą dymu z pionowym wydmuchem np. Antari Z-1020, Antari Z-1520 LED, SDJ SG ARS1500FC, czy wspomniane już Eurolite NSF-350 LED, NSF-250 LED, Cameo Steam Wizard. Niektóre wytwornice mają wbudowane podświetlenie wokół dyszy co daje dodatkowo możliwość bardzo ciekawych wizualnie efektów. Poza podświetleniem wytwornice pionowego dymu posiadają możliwość skierowania dyszy pionowo w dół np. Cameo Steam Wizard.
Wytwornica dymu Cameo Light Steam Wizard
Wytwornice dymu na akumulator
Na rynku znaleźć też można wytwornice dymu z zasilaniem
akumulatorowym, są to urządzenia mniejszych mocy, wykorzystywane
głównie na planach filmowych, ale także w szczególnych przypadkach
przez straż pożarną. W tym przypadku trzeba już się liczyć z dość
sporym wydatkiem w stosunku do wydajności, jednak najważniejsza
jest tu mobilność. Z akumulatorowych wytwornic dymu mogę polecić
Antari MB-1 i
Antari FT-20X.
Wielkość też ma znaczenie;) Często wytwornice dymu używane są na wyjeździe, warto więc zadbać aby urządzenie nie zabrało nam zbyt dużo miejsca, a z doświadczenia wiem że tego zawsze jest za mało. No i najważniejsze podczas transportu – Nigdy nie zostawiamy zalanej i z podłączonym wężykiem wytwornicy gdy gdzieś jedziemy. Zabezpieczmy ją np. wyjmując kanister z płynem i najlepiej transportujmy go osobno.
Jeśli mamy zamiar w dość krótkim czasie mocno zadymić pomieszczenie, wypadało by rozważyć także zakup dmuchawy aby rozwiać zbędny dym gdy nie będzie już potrzebny. Dmuchawy i wytwornice wiatru znajdziecie tu.
Płyny do wytwornic dymu są bezpieczne
Do wytwornic dymu konieczny jest odpowiedni płyn. Od paru sezonów płyny te oparte są na wodzie tzw. Płyny wodne. Są one całkowicie bezpieczne w użytkowaniu. Wcześniej płyny do dymu oparte były na glicerynie i co ciekawe również były bezpieczne i posiadały odpowiednie certyfikaty. Po wprowadzeniu dyrektywy UE zostały jednak zmienione na wodne. Tak więc prawidłowe użytkowanie wytwornic dymu jest w pełni bezpieczne.
Płyny do wytwarzania dymu mają też pewne parametry. Oznacza to
iż można dobrać płyny tworzące bardziej gęsty i dłużej unoszący się w powietrzu dym, jak i wytwarzające rzadszy, lżejszy dym. W tej
materii wszystko zależy od indywidualnych potrzeb. Z doświadczenia
wiem że najbardziej popularne są płyny do wytwarzania dymu o parametrach średnich i do gęstego długo unoszącego się.
Prawdę mówiąc przy wykorzystaniu wytwornic dymu małych mocy,
pomiędzy dymem rzadkim a gęstym różnica nie jest jakoś bardzo
widoczna. Najbardziej popularni producenci płynów do wytwornic to
Eurolite (np. obecny od wielu lat
Smokefluid P i
Smokefluid P2D),
Cameo Light DJ FLUID 5L
Poniżej przedstawiam wykres charakterystyk płynów do dymu Eurolite.
Eurolite parametry płynów do dymu
Uruchamiamy wytwornice dymu
Obsługa wytwornicy dymu jest rzeczą prostą, zalewamy zbiornik odpowiednim płynem i podłączamy zasilanie. Następnie należy poczekać na nagrzanie się grzałki. W zależności od urządzenia może to potrwać od ok. 3 do nawet 10 minut. Stan gotowości zostanie zasygnalizowany lampką. Możemy więc zacząć zadymiać.
W mniejszych i tańszych wytwornicach będziemy mogli zadymiać w interwałach, kilka – kilkanaście sekund dymienia na kilka minut nagrzewania. Spokojnie, to wam wystarczy do zadymienia niewielkiego pomieszczenia już po kilku cyklach. Jeżeli jednak potrzebujecie więcej to zawsze możecie wybrać wytwornice dymu z możliwością pracy ciągłej.
Wytwornica dymu Cameo Light Steam Wizard
Sposoby sterowania wytwornicami dymu
Wytwornice dymu sterowane są za pomocą pilota (przewodowego lub bezprzewodowego) lub przez sygnał DMX. Najprostsze piloty przewodowe mają tylko jeden guzik i lampkę sygnalizująca gotowość do pracy. Są tez bardziej rozbudowane wersje posiadające pokrętła do ustawiania interwałów (przerw) oraz długości i siły samego zadymiania. W urządzeniach ze średniej i wyższej półki sterowanie pilotem realizowane jest przez wyświetlacz na którym można ustawić procentową wartość mocy oraz czas interwałów i dymienia w sekundach. Jeżeli dysponujemy sterownikiem DMX to najlepszym rozwiązaniem jest sterowanie właśnie za pomocą tego sygnału, mamy wtedy wszystko pod kontrolą oraz możemy ustawić działanie wytwornicy w danych scenach świetlnych. Wytwornice dymu adresujemy tak jak każde inne urządzenie z obsługą DMX.
Eksploatacja
Wytwornice dymu są dość prosto zbudowane. Mamy tu zbiornik na płyn, pompkę, grzałkę i na końcu dysze. Od zasilania wychodzi też sterowanie, całość jest połączona rurkami, są też zabezpieczenia, wszystko zamknięte w obudowie, i to w zasadzie cała filozofia. Oczywiście dotyczy to podstawowej wytwornicy dymu. Skoro to takie proste, to warto zadbać aby wytwornica służyła nam jak najdłużej.
Najczęstszymi awariami wytwornic dymu na które mamy wpływ są zapchanie dyszy oraz zalanie płynem podczas transportu (niestety często układu elektronicznego). W przypadku tańszych wytwornic dymu naprawa często jest nieopłacalna. Aby uniknąć takich sytuacji należy po pierwsze odłączać zbiornik i odpowiednio zabezpieczać wytwornice przed transportem. Po drugie należy co jakiś czas przeczyścić dysze i rurki przepuszczając zamiast płynu do dymu, specjalny płyn do czyszczenia wytwornic np. Cameo Light Cleaning Fluid. Koszt niewielki a naprawdę warto to robić. Przy częstym użytkowaniu, wytwornice dymu przeczyszczamy co ok 3 – 6 miesięcy lub zgodnie z zaleceniami producenta. Nie polecam przeczyszczania wytwornic dymu wodą z octem (proporcje 5:1), taka mikstura zapewne będzie skuteczna jednak możemy utracić gwarancję na urządzenie.
4 szt. Eurolite NSF-350 LED podczas prezentacji w showroomie
producenta
Podsumowując
Praca z wytwornicami dymu jest całkowicie bezpieczna, a poprawnie użytkowana dobra wytwornica dymu powinna spełniać swoją rolę przez długi czas. Przy wyborze wytwornicy dymu warto kierować się renomą firmy, a nie tylko ceną. Polecam też stosowanie płynów do dymu renomowanych producentów. Mam nadzieję że teraz bez trudu wybierzecie swoją wytwornicę dymu. Jeżeli potrzebujecie porady przy wyborze najodpowiedniejszej wytwornicy dymu dla Waszych potrzeb piszcie śmiało. Oczywiście jeśli macie uwagi, pytania lub chcielibyście coś dodać zapraszam do komentowania. Jeśli spodobał Wam się ten artykuł zachęcam do udostępniania.
Jeśli chcesz wiedzieć więcej o technice scenicznej zapisz się na nasz
newsletter i polub nas na FB:)
Wtorek, 19 października 2021